ناودانی چیست؟ ناودانی یک پروفیل فولادی ساختمانی به شکل حرف U انگلیسی است که از یک جان به صورت افقی و دوبال عمود بر آن تشکیل شده است. زوایای داخلی بخشی که جان و بال به یکدیگر وصل می‌شوند کمی حالت گردی دارد. ناودانی‌ها از دسته پروفیل‌های باز هستند که در ساخت قاب‌های سازه‌ای استفاده می‌شوند. البته مصارف صنعتی زیادی هم دارند. در این مطلب به توضیح انواع ناودانی وکاربردهای آن پرداخته شده است.
ناودانی چیست؟
ناودانی یک پروفیل باز با شکل ظاهری U شکل است که بیشتر در ساختمان سازی کاربرد دارد. جنس آن فولاد کربن است و از دوبال عمود بر جان تشکیل شده است. در جدول اشتال نام آن را به صورت UNP و UPN می‌بینیم که در ادامه تفاوت‌های آن‌ها ذکر می‌شود. به ناودانی به خاطر شکل ظاهری آن در انگلیسی U-channel می‌گویند. ناودانی هم مانند تیرآهن و میلگرد، به صورت شاخه‌ای در بازار به فروش می‌رسد. همچنین بر حسب طول بال و ضخامت دسته بندی می‌شوند.
انواع ناودانی از نظر جنس
ناودانی‌ها را بیشتر از نظر جنس دسته بندی می‌کنند. بیشتر ناودانیهای موجود در بازار از جنس فولاد کربن است اما ناودانیهای دیگری از جنس های گالوانیزه، آلومینیوم و استیل نیز در بازار به فروش می‌رسند و جزو پرکاربردترین‌های صنعت هستند. ناودانیهای آلومینیومی بیشتر کاربرد دکوراتیو دارند و در نماهای ساختمانی مدرن به کار می‌روند و جزو ناودانی های سبک می باشند که در ساخت آن‌ها از آلیاژهای مخصوص استفاده شده است. ناودانیهای استنلس استیل هم برای کاربردهایی که در محیط‌های تحت خوردگی هستند، مناسب است و در این شرایط به کار می‌رود.
انواع ناودانی از نظر سایز
ناودانیهای ساده فولاد کربنی در سایزهای 8، 10، 12 و 16 موجود هستند. ارتفاع این ناودانی ها 30 تا 400 میلی‌متر است.
ناودانی‌ها را در دو نوع ساده و مشبک هم در بازار می‌فروشند. نوع مشبک ناودانی‌ها که برای ساخت شلف‌ها و قفسه‌ها استفاده می‌شوند، در همین سایزهای گفته شده موجود هستند.
انواع ناودانی UPE و UPN و UNP چیست؟
تفاوت ناودانیهای UPE و UPN در نوع بال‌های آن‌هاست. ناودانی UPE دارای بال‌های صاف با زاویه نود درجه با جان ناودانی می‌باشد که به آن‌ها ناودانیهای U شکل هم می‌گویند. اما ناودانی UPN دارای بال هایی است که زاویه‌دار هستند و حالتی مخروطی شکل دارند که به آن ها ناودانیهای C شکل هم می‌گویند. ناودانی اروپایی یا UNP ناودانی‌هایی هستند که طبق استاندارد اروپا ساخته شده‌اند و وزنی سنگین‌تر از دیگر انواع ناودانی‌ها دارند به همین دلیل به آن‌ها ناودانیهای سنگین هم می‌گویند.
تفاوت ناودانی سبک و سنگین چیست؟
تفاوت اصلی ناودانی سبک و سنگین در وزن آن‌ها و تطابق و عدم تطابق با استاندارد جدول اشتال است. روش تولید این دو شاید مشابه هم باشد، اما خروجی آن متفاوت است. ناودانیهای سبک وزنی کمتر از جدول اشتال دارند و ناودانیهای سنگین وزنی برابر با جدول اشتال. بنابراین می‌توان اینطور گفت که استانداردهای رعایت شده در حین تولید این دو نوع ناودانی با یکدیگر متفاوت هستند.
ناودانی سبک در ایران ساخته می‌شود و ناودانیهای سنگین که مطابق استاندارد ساخته شده‌اند هم در تولیدات داخل و هم به صورت وارداتی در بازار موجود هستند.
ایراد استفاده از ناودانی سبک
طراحی یک سازه در نرم افزارهایی مانند ایتبس و سیف انجام می‌شود. در همه این نرم افزارها، متریال‌ها و مصالح ساختمانی بر اساس استاندارد تعریف شده‌اند بنابراین نتیجه نهایی که از نرم افزار می‌گیریم، بر اساس مقاومت و وزن مصالح بر اساس استاندارد است.
در ایران و با استفاده از مصالح ساختمانی سبک‌تر، این خطر وجود دارد که دقت در طراحی کاسته شده و نتیجه نهایی که از مقاومت سازه گرفته می‌شود با آنچه در نرم افزار محاسبه شده، متفاوت باشد.
البته استفاده از ناودانی سبک به عنوان یک عضو کم تاثیر در ساختمان و این که بیشتر در سازه‌های غیر باربر استفاده می‌شود، این خطر را کمتر می‌کند اما کاملا بی خطر نیست و استفاده از ناودانی استاندارد همیشه بیشتر توصیه می‌شود.
کاربرد ناودانی سبک و سنگین
ناودانی سنگین بیشتر در پروژه‌های خاص استفاده می‌شود. مثلا در تیرها و ستون‌ها و بادبندهای سازه‌های ویژه. اما از ناودانی سبک در چهارچوب‌ها و به عنوان عضو غیرباربر سازه استفاده می‌شود. همچنین در صنایع دریایی و ساخت ماشین آلات هم کاربرد دارد.
ناودانی سنگین در جدول اشتال
همانطور که گفته شد، ناودانی‌هایی که بر اساس جدول اشتال ساخته شده باشند، ناودانی سنگین محسوب می‌شوند. جدول زیر اطلاعات ناودانی سنگین در جدول اشتال را نمایش می‌دهد.
انواع ناودانی بر اساس روش تولید
ناودانی‌ها مانند اکثر پروفیل های فولادی دیگر به دو روش تولید می شوند. روش پرسی و روش فابریک. در روش پرسی از ورق فولادی و بیشتر ورق سیاه در تولید ناودانی استفاده می‌شود. این ورق های فولادی به روش نورد گرم شکل داده شده و به شکل نهایی ناودانی در می آیند. روش فابریک بر عکس این روش است و از همان ابتدا ناودانی در کارخانه به همین شکل ساخته می شود.
کاربرد ناودانی چیست؟
ناودانی در ساختمان سازی کاربرد بسیار زیادی دارد. ناودانی‌ها به علت ساخته شدن از فولاد کربنی دارای مقاومت بسیار بالایی در برابر تنش‌ها و کرنش‌ها هستند که آن‌ها را برای استفاده در ساختمان سازی مناسب می‌کند. علاوه بر این در اتصالات ساختمانی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین در سازه های فلزی مثل قاب های فلزی، سازه های خرپایی، پل‌های فلزی، دهانه های فلزی و ... استفاده فراوان دارند. همچنین در کنار پروفیل های فولادی در و پنجره مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ساختمان های بلند در قاب های فلزی مخصوص استفاده از این ناودانی ها بسیار پرکاربرد است. در صنعت و ساخت ماشین آلات بزرگ صنعتی و کشاورزی هم استفاده از ناودانی دیده می‌شود.
همچنین در ساخت تجهیزات دریایی و کشتی سازی از ناودانی‌ها مخصوصا ناودانی استنلس استیل استفاده می‌شود.
نبشی از آن دست پروفیل های فولادی است که نامش را همیشه در کنار ناودانی می شنویم. برای بررسی این مقطع فولادی و کاربردهای آن مقاله نبشی و انواع آن را مطالعه کنید.
وزن و ابعاد ناودانی
ناودانیهای ساده فولاد کربنی در بازار از سایز 6 تا سایز 22 یافت می‌شوند که در جدول زیر که از جدول اشتال استخراج شده می‌توانید ابعاد و وزن ناودانی‌ها را ببینید.
اما بیشتر کارخانجات ایرانی ناودانی های خود را بر اساس جدول اشتال تولید نمی‌کنند و ویژگی های آن ها با ناودانی استاندارد کمی تفاوت دارد. در جدول زیر می‌توانید ویژگی‌های ناودانی های ایرانی را به طور کامل مشاهده کنید.
همچنین از فرمول زیر می‌توانید وزن هرشاخه ناودانی را به دست بیاورید:
پرکاربردترین ناودانیهای بازار
ناودانی‌ها تا سایز ۴۰ هم موجود هستند اما سایز 10، 6 و 14 از دیگر ناودانی‌ها هم در صنعت ساختمان و هم در صنعت ساختمان سازی بیشترین کاربرد را دارند.
استاندارد ناودانی
ناودانی‌ها طبق سه استاندارد زیر تولید می شوند. این استاندارد ها عبارت اند از:
- استاندارد اروپائی DIN-1026 یا UPN و UNP
- استاندارد مقاوم در برابر خوردگی DIN EN ISO 12944-3
- استاندارد فرانسه NF A 45-255
کارخانه های تولید کننده ناودانی در ایران
کارخانه های زیادی در ایران ناودانی تولید می‌کنند که از مهمترین آن‌ها می‌توان به کارخانه‌های زیر اشاره کرد:
- کارخانه شکفته مشهد
- مجتمع فولاد البرز
- صنایع فولاد کوهپایه
- نورد یاران زنجان
- کارخانه ناب تبریز
- فولاد البرز ایرانیان
- صبا فولاد منظومه
عوامل موثر بر قیمت ناودانی چیست؟
قیمت ناودانی اگر به صورت فابریک باشد، تنها تحت تاثیر قیمت آهن آلات می‌باشد اما اگر ناودانی به صورت پرسی باشد، تحت تاثیر قیمت ورق سیاه است چرا که ناودانی پرسی را بیشتر از ورق سیاه تولید می‌کنند. همینطور باربری و حمل و نقل از دیگر عوامل موثر در قیمت فاکتور شده ناودانی می‌باشد.
خرید ناودانی
برای خرید ناودانی و اطلاع از قیمت روز آن می‌توانید به صفحه قیمت ناودانی آی فولاد مراجعه کنید. علاوه بر این می‌توانید با شماره 02142214 تماس بگیرید و از مشاوره رایگان و تخصصی مشاوران آی فولاد بهره‌مند شوید و اطلاعات کاملی درباره قیمت انواع ناودانیهای کارخانجات مختلف به دست بیاورید.
همچنین می‌توانید نظرات و سوالات خود را پیرامون ناودانی و انواع آن در بخش نظرات بنویسید تا کارشناسان آی فولاد در کوتاه ترین زمان ممکن به شما پاسخ دهند.
