هدف از شیوه نامه تنظیم بازار فولاد، به هم رساندن قیمت جهانی فولاد و قیمت داخلی آن بوده است، به صورتی که هم برای تولیدکننده داخلی سودآور باشد و هم برای مصرف کننده داخلی، عادلانه و مقرون به صرفه.
تغییرات سیاسی در آمریکا و تاثیرات آن در ایران، امید به پایان دوران کرونا با توزیع واکسن در برخی کشورهای دنیا و رشد اقتصادی چین که بازار جهانی را متحول کرده است، همه و همه بر بازار فولاد ایران و جهان اثر گذاشته. در این مقاله با بررسی موردی قیمت ورق های فولادی و قیمت میلگرد به نمایندگی از محصولات مسطح و طویل، به تحلیل امروز بازار فولاد می پردازیم و به این سوال پاسخ می دهیم که آینده بازار فولاد ایران چگونه خواهد شد. آیا شیوه نامه تنظیم بازار رستمی است که دیو سپید قیمت ها را برای مصرف کننده داخلی بر زمین زده یا رستمی است که نوشدارویی آورده پس از مرگ سهراب.
قیمت داخلی ورق، بیش از قیمت جهانی
نمودار زیر،مقایسه قیمت های جهانی، بازار و بورس کالا است. همانطور که میبینید، رنگ سفید نشانگر قیمت ورق گرم در بازار داخلی، رنگ قرمز نرخ جهانی با احتساب مالیات بر ارزش افزوده و رنگ سبز هم نشانگر نرخ بورس کالا با محاسبه مالیات است. مشاهده میکند که نرخ جهانی و نرخ بورس کالا در موازات با یکدیگر و با اختلاف کمی در حرکت هستند. اما آن چه که توجه ها را به خود جلب می کند، نرخ بالای ورق گرم در بازار داخلی به نسبت قیمت جهانی است. در ادامه به بررسی دلایل این موضوع میپردازیم.
تاثیر شیوه نامه تنظیم بازار بر محصولات تخت
این شیوه نامه با هدف نزدیک کردن قیمت جهانی با قیمت داخلی و در پی آن حمایت از تولید کننده و مصرف کننده تعیین شده است. مقاطع تخت مثل ورق های گرم، قبل از شیوه نامه قیمت بالایی داشتند، با اعمال شیوه نامه تنظیم بازار نمودار کمی شکسته شد و به صورت مماس با نرخ جهانی قرار گرفت. اما پس از آن به دلیل افزایش قیمت جهانی، قیمت ورق دوباره از تعادل خارج شد و رو به افزایش رفت.
اما پیشبینی می‌شود که در روزهای آتی، شیوه نامه تنظیم بازار تاثیرات خود را بر قیمت ورق گذاشته و نرخ آن با روندی کاهشی دوباره به تعادل برگردد و دوباره با قیمت جهانی هماهنگ شود.
تاثیر شیوه نامه تنظیم بازار در محصولات طویل فولادی
در نمودار پایین، منحنی های دور افتاده قیمت جهانی و داخلی را از یکدیگر میبینیم. بنابراین به دور از زیاده گویی، میتوان گفت که محصولات طویل تا رسیدن به ارزش واقعی خود فاصله دارند و انتظار می رود که همانطور که ورق های فولادی به ارزش واقعی خود رسیده اند، قیمت مقاطع طویل نیز این فاصله را طی کرده و در بازار ایران به نرخ واقعی خود برسند.
بازار داخلی متاثر از بازار جهانی به تعادل رسیده است؟
یکی از اهداف شیوه نامه، رساندن تعادل به بازار داخلی از طریق هماهنگ سازی با قیمت جهانی است. از آنجایی که قیمت جهانی با فرمول ساده عرضه و تقاضا تعیین می شود، شاید ساده ترین راه برای به تعادل رساندن بازار داخلی، هماهنگ سازی قیمت داخلی با قیمت جهانی باشد. اما آیا تولید، فروش و خرید در بازار ایران می تواند چنین هماهنگی را بپذیرد و مطابق با آن عمل کند؟
چرخ تولیدکنندگان داخلی با انرژی ارزان و نیروهای کار با نرخ داخلی می چرخد. اما در فروش محصولات، به ساز بازار جهانی آواز سر میدهد. آیا چنین تسهیلاتی شامل مصرف کننده داخلی هم می شود یا تنها باید به تعادل نمایشی بازار و شیوه نامه های جدید دلخوش کند؟ میبینیم که با یک نگاه ساده هم میتوان به عدم تعادل در بازار پی برد. تعادلی که با بازار جهانی هم به دست نخواهد آمد.
پیشبینی بازار داخلی فولاد
آنچه که از تغییرات سیاسی آمریکا و تاثیرات آن بر اقتصاد ایران انتظار می رود، کاهش قیمت دلار در ایران است. . اگر دلار کاهش پیدا کند، با توجه به تاثیر شیوه نامه تنظیم بازار، قیمت فولاد در ایران کاهش خواهد یافت.
این موضوع در رفتار بعضی تولیدکنندگان بزرگ ایرانی که از قدرتمندترین بازوهای اقتصاد خصولتی در ایران هستند هم دیده می شود. شاید بتوان یکی از بهترین روش های پیشبینی آینده بازار را، تحلیل رفتاری این تولیدکنندگان دانست.
در هفته گذشته دیدیم که قیمت محصولات فولادی افزایش یافت اما با طرح های امروز بخرید و بعدا پرداخت کنید که هر کسی را مشتاق خرید می کند، بازار بورس کالا را گرم کردند. شاید پیش بینی این تولیدکنندگان از بازار آینده، کاهش قیمت های فولاد در ایران است که حالا سعی می کنند قیمت را امروز تعیین کنند و فردا بفروشند. آیا این فروش نسیه ای در ابعاد بزرگ، نشانگر کاهش قیمت در آینده نیست؟
اصلاحات احتمالی شیوه نامه تنظیم بازار فولاد و تاثیر آن بر بازار
به گزارش آی فولاد و به نقل از چیلان آنلاین، در جلسه کارگروه تخصصی فولاد با حضور معاونین وزارت صنعت، معاون پایش سیاست‌های اقتصادی معاونت اقتصادی رئیس جمهور، نهادهای نظارتی و تشکل‌های تخصصی، درخواست هایی مبنی بر اصلاح شیوه نامه داده شد.
وزارت صنعت اصرار دارد که برخلاف نظر بسیاری از کارشناسان حوزه فولاد، تمام محصولات فولادی حتی محصولات درجه ۲، انباری و خارج از محدوده استاندارد و اکسید شمش هم در بورس کالا عرضه شود، اما در طی تصمیمی تعجب برانگیز، محصولات مصرفی مثل لوله و پروفیل در بورس کالا ارائه نشود.
همچنین از قرار معلوم این وزارتخانه پذیرفته مبنای قیمت جهانی عرضه فولاد در بورس کالا ، قیمت هفته پیش باشد. در این صورت تاثیر قیمت جهانی بر قیمت‌های داخلی انعکاس بیشتری پیدا میکند و آنچه بالاتر درباره به تعادل رسیدن قیمت‌ها گفته شد، با شدت بیشتری در بازار اعمال خواهد شد. البته این قوانین هنوز تصویب نشده و برای بررسی به هفته بعد موکول شده است.
