کاربرد اسلب:
اسلب فولادی، بیشتر در صنایع ماشین آلات سنگین و تولید صفحات یا کویل فولادی استفاده میشود. همانند بیلت (billet)، بر روی این فولاد نیز فرآیندهای شکل دهی انجام میشود. با این حال، همیشه به شکل مستطیل هستند و تغییر شکل نمییابند. به طور معمول، آنها از طریق نورد مسطح ساخته میشوند و بیشتر به صفحات شطرنجی، ورق فلزی، لوله و تیوب (tube) تبدیل میشوند.انواع، خواص و استانداردها:
اسلبها، اکثرا از جنس فولاد کربنی هستند اما میتوانند از جنس فولاد ضد زنگ نیز باشند. خواص شیمیایی آنها متفاوت است، اما در بیشتر آنها عناصر مهمی مانند آهن، مس، کروم، مولیبدن، منگنز، نیکل و سیلیکون وجود دارد. خواص آنها از طریق کدنویسی استاندارد، مشخص شده و معمولاً در قسمت انتهایی اسلب حک میشود که شامل کدهای زیر میباشد: اندیس گرما: که در قسمت انتهایی فلز حک میشود. کد رنگ: گرید اسلب را نشان میدهد؛ که این هم در انتهای فولاد حک میشود. در تختال، نباید ترکهای طولی و عرضی، اتصالات، خراش، تفاله (سرجوش)، حفره، چروک (کشیدگی انقباضی) یا هرگونه عامل سطحی و عیوب داخلی وجود داشته باشد. زیرا ممکن است بر روی استانداردهای محصول نهایی تأثیر منفی بگذارد. که در اینجا در هر استاندارد خواص شیمیایی لازم برای تولید محصول مورد نظر توصیف میشود. برخی از این استانداردها شامل موارد زیر میباشد:اندازه و گرید:
تختالها، اندازههای مختلفی دارند که با اندازه 300 میلی متر به استاندارد صنعتی تبدیل میشوند. خواص شیمیایی این فولاد، بسته به نوع یا نامگذاری آنها تغییر مییابد. گریدهای اسلب منحصر به فرد هستند، که از جمله موارد زیر میباشند:- فریتی
- رسوب سختی
- داپلکس
- آستینیتی
- مارتنزیتی
انواع اسلب:
16 نوع تختال در ساخت و ساز وجود دارد. برخی از آنها قدیمی و منسوخ شدهاند؛ و بسیاری از آنها اغلب در همه جا مورد استفاده قرار میگیرند. در زیر به برخی از آنها اشاره میکنیم: اسلب مسطح: اسلب مسطح، یک اسلب بتونی تقویت شده (مسلح) است؛ که ضخامت آن حداقل 8 یا m0.2 است؛ و به طور مستقیم به پایهها یا کلاهکهای بتونی متکی میشود. دال مسطح، دارای تیر نیست، به همین دلیل، به عنوان دال بدون تیر نیز شناخته میشود. این نوع، بر روی پایههای خود متکی میباشند؛ و بارها مستقیماً به این پایهها منتقل میشوند. در این نوع ساخت و ساز، یک سقف ساده بدست میآید که از نظر معماری جلوهای جذاب به آن میبخشد. سقف ساده نور را بهتر پخش میکند و در صورت بروز آتش سوزی نسبت به دال با تیر سنتی کمتر آسیب میبیند. ساخت این نوع فولاد، راحتتر است و به قالب بندی کمتری احتیاج دارد. اسلب معمولی: اسلب معمولی، به تیرها و ستونها متکی میشود. ضخامت آن اندک است؛ اما عمق تیر در آن بزرگ میباشد؛ و بار به تیرها و سپس به پایهها منتقل میشود. این نوع، در مقایسه با دال تخت، به قالب بندی بیشتری نیاز دارد. لازم به ذکر است که در این نوع، نیازی به تهیه سرستون نیست. ضخامت آن 4 یا 10 سانتی متر است. اگر بتن بارهای سنگین، مانند خانههای موتوری یا کامیونهای زباله متحمل شود، این ضخامت 5 تا 6 اینچ توصیه میشود. صفحات بتونی معمولی، به شکل مربع بوده و طول آنها 4 متر است. آرماتور، در این نوع تولید میشود. میلههایی که به صورت افقی تنظیم شدهاند؛ میلگرد اصلی آرماتور (میلگرد طولی) و میلههای بصورت عمودی، میلگرد تقسیم (میلگرد عرضی) نامیده میشوند. این نوع، بر اساس طول و وسعت به دو دسته طبقه بندی میشوند: دال یک طرفه دال دو طرفهبررسی انواع دال:
دال تیرچه دار توخالی یا دال توخالی:
نام دال توخالی، از حفرهها یا هستههایی که از واحدها عبور میکنند گرفته شده است. این فولاد، یکی از انواع اسلب بتونی است. هستهها میتوانند به عنوان مجرای سرویس دهنده عمل کرده و وزن خود اسلب را به میزان قابل توجهی کاهش دهند، و عملکرد ساختاری را به حداکثر برسانند. هستهها همچنین از لحاظ پایداری در کاهش حجم بتن مورد استفاده، از مزایایی برخوردار هستند. واحدها معمولاً در عرض استاندارد 1200 میلی متر و در عمق 110 میلی متر تا 400 میلی متر در دسترس هستند. در طول واحدها آزادی کامل وجود دارد. این نوع، پیش ساخته است و در ساخت و سازهای سریع استفاده میشود. اسلب تیرچه دار توخالی، یکی از انواع اسلب بتونی است؛ که از بین چهار تا شش هسته طولی عبور میکند. هدف اصلی هستهها کاهش وزن و مواد کف ساختمان است؛ اما در عین حال حداکثر استحکام را حفظ میکنند. برای افزایش بیشتر استحکام، اسلبها با رشته فولادی به قطر 12 میلی متر به صورت طولی، آرماتوربندی میشوند.دال بادوام:
این نوع، یکی از انواع دال بتنی است که معمولا در دبی و چین دیده میشود. بهوسیلهی آجرهای مقاوم ساختهشده میشود. آجرهای مقاوم، آجرهایی توخالی هستند که از بلوکهای توخالی بتنی ساخته میشوند. این بلوکها برای پر کردن قسمتی از دالها استفاده میشوند که مقدار بتن استفادهشده را کاهش میدهد و ازاینرو وزن آن کاهش مییابد. این نوع، در مقایسه با دال معمولی، دارای ضخامت بیشتری (0.27 متر) است. ابعاد آجرهای بادوام، بهصورت cm x 20cm x 20cm40 است.دال مجوف:
دال مجوف، یک سقف یا کف بتونی مسلح است که حاوی شبکههای مربعی با وجوه عمیق است. از این نوع، اکثراً در ورودی هتلها، مراکز خرید و رستورانها برای نمای خوب همراه با نور مصنوعی استفاده میشود.اسلب گنبدی:
این نوع، یکی از انواع اسلب بتونی است که معمولاً در معابد، مساجد، کاخها و غیره ساخته میشوند. اسلب گنبدی، بر روی اسلب معمولی ساخته شده است. ضخامت دال گنبدی، 0.15 متر است. گنبدها، به صورت نیم دایرهای شکل هستند و تخته بندی بر روی یک دال معمولی به شکل گنبدی انجام و بتن در قالب به شکل گنبدی پر میشود.دال قوس دار:
این نوع، یکی از انواع اسلب بتونی که به طور کلی در ساخت پلها مورد استفاده قرار میگیرد. پلها، در معرض دو بار، ناشی از حرکت وسایل نقلیه و باد قرار دارند. دال قوس دار، در محلی که نیاز به تغییر جهت باد وجود دارد قرار میگیرند؛ و از ریزش پل در برابر بار شدید باد مقاومت میکنند. آنها در ابتدا توسط سنگ یا آجر ساخته میشدند؛ اما امروزه، توسط فولاد یا بتون مسلح ساخته میشوند. معرفی این مواد جدید، باعث میشود تا پلهای قوس دار با دهانههای پایینتر، طولانیتر باشند.دال پس کشیده:
دالی که پس از ساخت کشیده میشود، دال پس کشیده نامیده میشود. آرماتور، برای مقاومت در برابر فشرده سازی ساخته شده است که در دال پس کشیده، با کابل یا تاندونهای فولادی جایگزین میشود. پس کشیدگی، منجر به غلبه بر ضعف طبیعی بتن در برابر کشش و استفاده بهتر از مقاومت آن در برابر فشار میشود.دال پیش تنیده:
دالی که قبل از قرار دادن دال اصلی کشیده میشود، دال پیش تنیده نام دارد. ویژگیهای آن با دال پس کشیده یکسان است.دال دارای کابل معلق:
اگر دهانه دال خیلی طولانی باشد، از دال دارای کابل معلق استفاده میشود که به این کابلها متکی میشوند؛ مانند پل لندن، پل Howrah و غیره. به طور کلی، در ساخت خانهها برای هر 4 متر، یک ستون نیاز است. در حالی که در این نوع، برای هر 500 متر یک ستون نیاز میباشد. این نوع در جایی تهیه میشود، که طول دهانه در ساخت ستونها بیشتر و مشکل باشد. همچنین، اسلبها با کابلها گره خورده و این کابلها به ستونها متصل میشوند.دال سقف کوتاه:
اسلبی که در قسمت فوقانی دربها، برای ایجاد فضای ذخیره سازی فراهم شده است، اسلب سقف کوتاه نامیده میشود. این نوع، از هر طرف بسته شده و تنها از یک طرف باز است. این دال، در زیر اسلب واقعی و بالاتر از سطح آستانه درب قرار دارد. از این نوع اسلب بتونی در خانهها استفاده میشود.دال همکف:
دالی که بر روی سطح زمین ریخته میشود، اسلب همکف نام دارد. از این نوع، در کف زیرزمین استفاده میشود.دال مدفون:
دالی که در زیر دستشوییها و حمامها، برای پنهان کردن لولههای فاضلاب به کار برده شده است، دال مدفون نام دارد. در این نوع، لولههایی که حامل آب هستند، در زیر کف پنهان میشوند. لازم به ذکر است که برای جلوگیری از بروز نشت، باید مراقبتهای ویژهای صورت گیرد. پس از قرار دادن لولههای فاضلاب در دال، با ذغال سنگ یا قطعات شکسته آجر پر میشود. دو نوع دال مدفون وجود دارد:- دالی که در زیر سطح معمولی کف، در عمق 200 میلی متر تا 300 میلی متر نصب و با قطعات آجر شکسته پر میشود.
- دالی که بالاتر از سطح معمولی کف، در ارتفاع 200 میلی متر تا 300 میلی متر باشد و پر از ذغال سنگ یا قطعات شکسته آجر میشود.