ورق گالوانیزه چیست ؟ مشخصات ، انواع و کاربرد آن ها

ورق های گالوانیزه یکی از مهم ترین انواع ورق های فولادی هستند که در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می گیرند. کاربرد ورق گالوانیزه هم به صورت مستقیم بوده و هم پس از تبدیل آن ها و ساخت تجهیزات ثانویه استفاده می شوند.

به طور معمول همه ورق های فولادی در برابر زنگ زدگی مقاومت نسبتا خوبی دارند؛ اما این مورد به گونه ای نیست که بتوان از آن ها در محیط های مرطوب استفاده نمود، بدون این که دچار آسیب شوند. درصورتی که ورق های گالوانیزه از این ویژگی برخوردار بوده و مقاومت بسیار عالی در برابر زنگ زدن و خوردگی دارند.

دلیل اصلی مقاوم بودن ورق های گالوانیزه در برابر زنگ زدگی هم قرار گرفت پوششی از فلز روی بر سطح آن ها می باشد. البته با توجه به این که این ورق ها از چه روش های ساخته شوند و چه استانداردهایی در تولیدشان رعایت شده باشد، مقاومت متفاوتی در برابر خوردگی و زنگ زدگی خواهند داشت.

ورق گالوانیزه چیست ؟

ورق های گالوانیزه به آن دسته از ورق های فولادی گفته می شود که یک پوشش گالوانیزه بر سطح آن ها قرار داده شده است. این پوشش گالوانیزه یا پوشش ایجاد شده از فلز روی باعث می شود که ورق فولادی مقاومت بسیار بالایی در برابر زنگ زدگی و حتی خورده شدن به دست آورد.

به همین دلیل، از ورق های گالوانیزه به طور مستقیم یا غیر مستقیم در بخش هایی استفاده می شود که به چنین ویژگی هایی نیاز باشد. البته این ورق ها در انواع گوناگونی تولید می شوند که کاربردهایشان هم با هم متفاوت است. در ادامه انواع ورق گالوانیزه و روش های ساخت آن ها را توضیح خواهیم داد.

انواع ورق گالوانیزه

ورق های گالوانیزه خود در چندین نوع متفاوت تولید شده و مورد استفاده قرار می گیرند. انواع مختلف ورق گالوانیزه دارای کاربردهای متفاوتی هم بوده و آگاهی از آن ها می تواند به شما در جهت انتخاب بهترین نوع ورق برای مورد مصرف تان کمک کند.

بر اساس روش تولید

شاید بتوان مهم ترین دلیل ایجاد تفاوت در ورق های گالوانیزه را همین متفاوت بودن روش ساخت آن ها دانست. ورق هایی که با روش ها گوناگون ساخته می شوند، ویژگی های مختلفی هم به خود گرفته و در نهایت کاربردهای گوناگونی خواهند داشت.

این مورد حتی در شکل ظاهری ورق گالوانیزه هم تاثیر داشته و می تواند باعث به وجود آمدن این وجه تفاوت بشود. معمولا ورق های گالوانیزه با استفاده از چند روش ساخته می شوند که محصول نهایی در دسته گالوانیزه گرم یا گالوانیزه سر قرار خواهد گرفت. اکنون به روش های متفاوت ایجاد ورق گالوانیزه برای شما خواهیم پرداخت.

روش غوطه وری در استخر روی

همان گونه که از نام این روش هم پیدا است، ورق های فولادی را در استخرهایی که از فلز روی قرار می دهند. در این روش معمولا دمای فلز روی بالا بوده و به 400 تا 500 درجه سانتی گراد می رسد. به همین دلیل، ورق گالوانیزه تولید شده در این روش ورق گالوانیزه گرم هم نامیده می شود.

از آن جایی که فرآیند گالوانیزاسیون در این روش در دمای بالا انجام می گیرد، باعث ایجاد واکنش هایی بین ورق فولادی و فلز روی می شود. این موضوع موجب نفوذ روی در لایه های سطحی ورق فولادی و مقاومت بالاتر ان در برابر خوردگی و زنگ زدن می شود. البته در این روش کنترلی بر ضخامت روی قرار گرفته بر سطخ ورق فولادی گالوانیزه وجود ندارد و ضخامت رو بر هر دو سطح ورق یکسان است.

روش الکترولیت

روش مهم دیگری که برای ساخت ورق گالوانیزه از آن استفاده می شود، روش الکلترولیت می باشد. در این روش هر یک از ورق فولادی و فلز روی در محلولی قرار داده شده و به عنوان کاتد و آند ایفای نقش می کنند. به این ترتیب، پوششی از فلز روی بر سطح ورق فولادی ایجاد می شود.

در این روش امکان کنترل ضخامت روی قرار گرفته بر سطح ورق فولادی هم وجود داشته و حتی می توان این ضخامت را برای دو طرف ورق متفاوت در نظر گرفت. ورق گالوانیزه تولید شده در فرآیند الکتروگالوانیزاسیون به دلیل این که در دمای محیط انجام می گیرد، گالوانیزه سرد نامیده می شود.

اسپری کردن محلول روی بر سطح ورق

روش دیگر که برای ایجاد ورق گالوانیزه مورد استفاده قرار می گیرد، اسپری کردن محلول روی یا محلول گالوانیزه بر سطح ورق فولادی می باشد. ورق گالوانیزه ایجاد شده در این روش هم به ورق گالوانیزه سرد معروف است زیرا محلول در دمای محیط ایجاد شده و بر سطح ورق اسپری می شود.

محلول مورد استفاده در این روش می تواند پایه آبی یا پایه اسیدی داشته باشد که این مورد به استانداردهای رعایت شده توسط شرکت سازنده بستگی خواهد داشت. در این روش هم امکان تعین ضخامت روی تا حد زیادی وجود دارد.

بر اساس شکل ظاهری

مورد بعدی که باعث تفاوت در ورق های گالوانیزه می شود، شکل ظاهری شان می باشد. همه ورق های گالوانیزه معمولا شکل ظاهری براق و سطح صیقلی دارند. اما با توجه به روش تولیدشان، میزان براق بودن یا صاف بودن سطح آن ها متفاوت است.

معمولا ورق هایی که با استفاده از روش غوطه وری ایجاد می شوند، سطحی مات تر از ورق های گالوانیزه سرد داشته و از نظر صیقلی بودن هم در سطح پایین تری قرار دارند. دلیل آن هم تحمل درجه حرارت بالا در حین فرآیند تولید می باشد. از طرف دیگر، به دلایل گوناگون از جمله سرعت و نوع سرد کردن ورق های گالوانیزه پس از تولید نهایی، بر روی سطح آن ها شکل های ریزی تولید می شود که به آن ها گل گفته می شود.

در برخی مواقع این گل ها می توانند درشت باشند که به این نوع ورق ها، ورق گالوانیزه گل درشت گفته می شود. گاهی مواقع هم این گل ها ریزتر هستند و ورق نهایی با عنوان ورق گالوانیزه گل ریز شناخته خواهد شد. البته همان طور که اشاره کردیم، این گل ها به دلیل سرعت و نوع سرد کردن ورق ایجاد می شوند و معمولا نشان دهنده کیفیت ورق گالوانیزه نیستند.

بر اساس استانداردهای رعایت شده

شرکت های گوناگون در تولید ورق های گالوانیزه خود از استاندارد های مختلفی استفاده می کنند. استفاده از استاندارد متفاوت باعث می شود که ورق گالوانیزه نهایی ایجاد شده هم از نظر ویژگی ها و کاربرد تفاوت داشته باشد. استانداردهای زیادی برای ساخت این نوع ورق ها وجود دارد که برخی از آن ها بین المللی و برخی هم ملی هستند. اما معمولا بسیاری از آن ها قابل تبدیل به یک دیگر هستند.

یکی از رایج ترین این استانداردها ASTM می باشد که به صورت جهانی مورد استفاده قرار می گیرد. البته تفاوت در استانداردها می تواند تفاوت در ضخامت روی و در نتیجه تفاوت در چگالی و وزن نهایی این نوع ورق ها را به دنبال داشته باشد. در ادامه جدول استاندارد ورق های گالوانیزه تولیدی درون کشور را برای شما آورده ایم.

خواص ورق گالوانیزه

ورق های گالوانیزه خاصیت های مناسب بسیاری زیادی دارند و به همین دلیل از آن ها در مصارف مختلف استفاده می شود. از جمله مهم ترین خاصیت های ورق گالوانیزه مقاومت بالای آن ها در برابر زنگ زدن و خوردگی می باشد. به همین دلیل، می توان از این ورق ها در مکان هایی که رطوبت بالایی وجود داشته یا پیوسته در تماس با آب قرار دارند، استفاده نمود.

در کنار این موارد، ورق های گالوانیزه از قیمت مناسبی هم برخوردار هستند. این موضوع باعث می شود که انتخاب ورق های گالوانیزه در بین سایر ورق های با این ویژگی ترجیح داده شود. البته نوع کاربرد هم در انتخاب این ورق ها کاربرد فراوانی دارد. رفع شوره ورق گالوانیزه و علت تشگیل آن مقاله جذابی است که برای شما آماده کردیم.

خاصیت مهم بعدی ورق گالوانیزه، طول عمر بالای آن می باشد. از آن جایی که پوشش گالوانیزه موجود بر سطح این ورق ها از زنگ زدن و خوردگی ورق جلوگیری می کند، باعث می شود که ورق گالوانیزه تا سال ها عمر کنند. از طرف دیگر، در صورت آسیب دیدن قسمت هایی از پوشش گالوانیزه این ورق ها، می توان آن بخش ها را ترمیم نمود. ورق های گالوانیزه هم چنین از نظر سختی هم در سطح مناسبی قرار دارند و به راحتی ساییده نمی شوند. اگر چه این ویژگی تا حد زیادی به ورق فولادی پایه استفاده شده در این ورق ها مربوط می شود.

نحوه تشخیص ورق گالوانیزه

برای تشخیص ورق گالوانیزه راه های زیادی وجود دارد، اما مطمئن ترین این راه ها خریداری این ورق از فروشنده ها یا سایت های معتبر می باشد. در این صورت شما اطمینان خواهید داشت که ورق گالوانیزه بوده و با کیفیت مناسبی خواهد بود. راه دیگر برای تشخیص ورق گالوانیزه بررسی شکل ظاهری این ورق ها می باشد.

همان طور که گفتیم، این ورق ها دارای سطح صیقلی و براق هستند که در بسیاری از مواقع گل های ریز و درشت هم در آن ها مشاهده می شود. این ورق ها از نظر قیمتی هم از سایر ورق های با ویژگی مشابه مانند فولاد ضد زنگ یا استنلس استیل، مناسب تر هستند. البته قیمتی بالاتر از ورق های فولادی عادی دارند که دلیل آن هم استفاده از لایه روی موجود بر سطح شان می باشد. از دیگر راه های تشخیص آن ها هم بررسی لایه سطحی و تشخیص فلز روی موجود در این بخش می باشد.

جنس ورق گالوانیزه

همان طور که گفتیم، ورق های گالوانیزه از قرار گرفتن یک پوشش گالوانیزه یا روی بر سطح ورق های فولادی ایجاد می شوند. اما به طور معمول این پوشش ها بر روی ورق های تولید شده در نورد سرد یا ورق روغنی قرار می گیرد. بنابراین، جنس ورق گالوانیزه از ورق های روغنی یا ورق های نورد سرد می باشد. مقایسه کامل تفاوت ورق سیاه و ورق گالوانیزه را مطالعه کنید.

از آن جایی که ورق های تولید شده در فرآیند نورد گرم یا ورق های سیاه شکل صاف و صیقلی ندارند، برای ایجاد ورق گالوانیزه مناسب نیستند. در نتیجه، به عنوان ورق پایه گالوانیزه از آن ها استفاده نمی شود. البته این امکان هم وجود دارد که ورق های سیاه را وارد فرآیند نورد سرد کرده و پس از اعمال فرآیندهای لازم، پوشش گالوانیزه را به آن اضافه نمود که این مسئله به ندرت اتفاق می افتد.

کاربرد ورق گالوانیزه

ورق های گالوانیزه با توجه به ویژگی مهم ضد زنگ بودن خود، در بسیاری از بخش های گوناگون مورد استفاده استفاده قرار می گیرند. استفاده از این ورق ها ممکن است به صورت مستقیم بوده و یا این که ابتدا آن ها را به لوازم و تجهیزات ثانویه تبدیل کرده و سپس از آن ها استفاده نمایند. در ادامه تعدادی از مهم ترین موارد استفاده از این ورق ها به صورت مستقیم و غیر مستقیم را برای شما آورده ایم. رایج ترین کاربردهای ورق گالوانیزه شامل موارد زیر می شوند.

• ساخت سقف های مکان های بزرگ مانند سوله ها و استفاده در برخی دیوارها
• ساخت تانکرهای بزرگ و مخازن مورد استفاده برای آب یا سایر مایعات
• ساخت لوازم گوناگون خانگی و آشپزخانه ای
• ایجاد لوله، پروفیل و سایر مقاطع گالوانیزه
• استفاده از این ورق ها جنت تولید ورق های رنگی
• استفاده در صنایع خودروسازی
• ساخت تجهیزات لازم برای صنعت کشاورزی
• تولید برخی لوازم و مصالح فلزی ساختمانی مانند رابیز
• استفاده در ایجاد تابلوهای بزرگ تبلیغاتی

سوالات متداول

1 . ورق گالوانیزه چیست؟ ورق های گالوانیزه از مهم ترین ورق های فولادی هستند که از قرار داده شدن پوشش روی بر سطح ورق های روغنی یا نورد سرد ایجاد می شوند. این ورق های مقاومت بسیار بالایی در برابر زنگ زدن و خوردگی دارند.

2. انواع ورق های گالوانیزه کدام اند؟ ورق های گالوانیزه با توجه به موارد مختلف از جمله روش ساخت، شکل ظاهری و استانداردهای گوناگون رعایت شده در تولیدشان با هم تفاوت دارند. تغییر در هر یک از این ویژگی ها باعث به وجود آمدن نوع خاصی از ورق های گالوانیزه با ویژگی های متفاوت می شود.

3. ورق گالوانیزه با چه روش هایی تولید می شود؟ این ورق به طور معمول با استفاده از چند روش تولید می شود که شامل غوطه وری ورق فولادی در استخر وری در دمای بالا، اسپری کردن محلول روی بر سطح ورق و فرآیند الکتروگالوانیزاسیون می شوند.

4. ورق گالوانیزه چه خاصیت هایی دارد؟ این ورق ها خاصیت های مفید فراوانی دارند که از جمله مهم ترین آن ها مقاومت بالا در برابر زنگ زدن و خوردگی، قیمت مناسب و طول عمر بالا می باشد.

5. از ورق ها گالوانیزه در چه مواردی استفاده می شود؟ این ورق ها کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف داشته و بیش تر در جاهایی استفاده می شوند که در معرض رطوبت یا آب قرار دارند. تولید مخازن و تانکر ها، ساخت لوازم آشپزخانه ای، سقف مکان های بزرگ، خودروسازی، تجهیزات کشاوری و موارد این چنینی از جمله مهم ترین این کاربردها می باشند.